လကၡီယတီတိ လကၡဏံ။
လကၡီယေတ ဧေတနာတိ လကၡဏံ။
မွတ္သားအပ္လို႔ လကၡဏာ လို႔ေခၚပါတယ္။ လက္မွာပါလို႔ လကၡဏာ။ ေျခမွာပါရင္ ေျခခဏာ အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္နားပါပါ၊ အမွတ္အသားကိုသာ လကၡဏာလို႔ ေခၚတာပါ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးမွာ ေယာက်္ားျမတ္တို႔ရဲ႕ လကၡဏာ (မဟာပုရိသလကၡဏာ) ၃၂- ပါး ရွိပါတယ္။ လကၡဏာေတာ္ႀကီး ၃၂- ပါးလို႔ ေခၚပါတယ္။ လကၡဏာေတာ္ငယ္ ၈ဝ- ရွိပါတယ္။ မဟာပုရိသ လကၡဏာနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့သူဟာ လူ႔ဘဝမွာေနရင္ စၾကဝေတးမင္း၊ ရဟန္းျပဳရင္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္ပါတယ္။
စၾကဝေတးမင္းလကၡဏာပါတိုင္း စၾကဝေတးမင္း ျဖစ္ပါသလား။ (စက္လကၡဏာႏွင့္ ျပည့္စံုေပမယ့္ ေညာင္ရမ္းမင္းသားေလးဟာ စၾကဝေတးမင္း မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။) စၾကဝေတးမင္းက်င့္ဝတ္ကို က်င့္မွသာ စၾကာရတနာ ျဖစ္ေပၚၿပီး စၾကဝေတးမင္း ျဖစ္ပါတယ္။ (စၾကဝေတးမင္း က်င့္ဝတ္ကို ပါထိကဝဂ္ - စကၠဝတၱိသုတ္ ျမန္မာျပန္ - ၅၁ ၌ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါသည္။) ဗုဒၶဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္လည္း ဘုရားျဖစ္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္တို႔ကို က်င့္ေတာ္မူၿပီးမွသာ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ လကၡဏာဆိုတာ အတိတ္ကံရဲ႕ အမွတ္အသားမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကံရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး ျပည့္စံုဖို႔၊ မေကာင္းက်ိဳးမ်ား ေပ်ာက္ပ်က္ဖို႔ကေတာ့ ပစၥဳပၸန္ကံေတြနဲ႔ ျဖည့္တန္ျဖည့္၊ ေဖ်ာက္တန္ေဖ်ာက္ ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပစၥဳပၸန္ကံ ေျပာင္းရင္ လကၡဏာမ်ားလည္း ေျပာင္းတတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္လို႔ (လက္ဖ၀ါးေပၚက) အမွတ္အသားေတြကို ယံုၾကည္လြန္းသူမ်ား သတိထားမိေစခ်င္ပါတယ္။
လကၡဏာဆိုတာ အေၾကာင္းတရားမဟုတ္ပါဘူး။ ကံသည္သာလွ်င္ အေၾကာင္းတရား ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကံတရားမ်ားကို ဆည္းပူးခဲ့လို႔ လကၡဏာေတြ ေပၚလာၿပီး အဲဒီလကၡဏာရွိတဲ့သူမ်ား ခံစားရတဲ့ အက်ိဳးတရားေတြကို ခံစားရတာပါ။ ေကာင္းက်ိဳးလကၡဏာေတြကို ဗုဒၶရွင္ေတာ္ရဲ႕ မဟာလကၡဏာေတာ္ႀကီးမ်ားနဲ႔ တြဲစပ္ၿပီး သေဘာေလာက္ ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္။
ကုသိုလ္ေကာင္းမႈနဲ႔၊ က်င့္ဝတ္တရားေတြကို ဝတ္မျပတ္ပံုမွန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔ (၁) ေျခဖဝါးေတာ္ ညီညာၿပီး ရန္သူေတြက မပိတ္ပင္ မတားဆီးႏိုင္ပါဘူး။
လူအမ်ားကို ေဘးကင္းေအာင္ တရားႏွင့္အညီ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ လွဴဒါန္းရာမွာ စံုစံုလင္လင္ အၿခံအရံမ်ားနဲ႔ လွဴဒါန္းျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ခဲ့လို႔ (၂) ေျခဖဝါးအျပင္မွာ စက္လကၡဏာေတာ္ ျဖစ္ေပၚၿပီး အၿခံအရံ မ်ားပါတယ္။
သူ႔အသက္သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး သတၱဝါေတြကို သနားကာ အစီးအပြား လိုလားေစာင့္ေရွာက္ခဲ့လို႔ (၃) ရွည္ေသာ ဖေနာင့္ရွိ။ (၄) ရွည္ေသာ ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္းရွိ။ (၅) ျဗဟၼာမင္းကဲ့သို႔ ေျဖာင့္မတ္ေသာ ကိုယ္ရွိၿပီး သူတစ္ပါးက မသတ္ျဖတ္ႏိုင္ဘဲ အသက္ရွည္ပါတယ္။
စားေကာင္း ေသာက္ဖြယ္ေတြ လွဴဒါန္းခဲ့လို႔ (၆) လက္ဖမိုး-၂ ခု၊ ေျခဖမိုး-၂ ခု၊ ပခံုး-၂ ခု၊ လည္ကုပ္- ၁ ခု အားျဖင့္ အရပ္(၇)ပါး အသားျပည့္ၿဖိဳးၿပီး မြန္ျမတ္တဲ့ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြ ရရွိပါတယ္။
လူအမ်ားကို သဂၤဟတရားေလးပါးနဲ႔ ခ်ီးေျမႇာက္ခဲ့လို႔ (၇) ႏူးညံ့ေသာ။ (၈) ညီညာေသာ လက္ေျခရွိၿပီး ညီညြတ္ေသာ ပရိသတ္ ရွိပါတယ္။
(ကိုယ့္လက္ေအာက္ငယ္သားေတြ မညီညြတ္ရင္လည္း အလြန္စိတ္ပ်က္စရာေကာင္း ပါတယ္။ သဂၤဟတရားေလးပါးဆိုတာက ေပးသင့္သူကိုေပး၊ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေျပာသင့္သူကို ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေျပာ၊ အက်ိဳးေဆာင္ေပးသင့္သူကို အက်ိဳးေဆာင္ေပး၊ ကိုယ္နဲ႔ထပ္တူထားသင့္သူကို ထပ္တူထားျခင္းတို႔ပါပဲ။ ဒါဆို ညီညြတ္ေသာ ပရိသတ္ကို ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။)
အက်ိဳးရွိတဲ့စကား၊ တရားစကားတို႔ကို ေျပာခဲ့၊ တရားအလွဴကို လွဴခဲ့လို႔ (၉) ျမင့္ေသာ ဖမ်က္ရွိ။ (၁၀) လက်္ာရစ္လည္ကာ အထက္သို႔ ေကာ့တက္ေနတဲ့ ေမြးညႇင္းေတာ္ရွိၿပီး အႀကီးဆံုး၊ အျမတ္ဆံုး၊ အခ်ီးမြမ္းအပ္ဆံုးသူ ျဖစ္ရပါတယ္။
အတတ္ပညာတို႔ကို လြယ္ကူလ်င္ျမန္စြာ တတ္ေျမာက္ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခဲ့လို႔ (၁၁) ေျပျပစ္ေသာ ျမင္းေခါင္းေတာ္ရွိၿပီး ပစၥည္းပရိကၡရာနဲ႔ ပရိတ္သတ္ေလးပါး လ်င္ျမန္စြာ ရရွိပါတယ္။
ပညာရွိတို႔ထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး သိလိုရာကို အဖန္ဖန္ ေမးျမန္းခဲ့လို႔ (၁၂) အသားအေရ ေခ်ာေမြ႕ၿပီး ပညာဉာဏ္ ႀကီးပါတယ္။ ပညာအရာမွာ သာသူမေျပာနဲ႔၊ တူသူေတာင္ မရွိပါဘူး။
ေဒါသမထြက္ခဲ့၊ ေဒါသကို ထင္ရွားမျပခဲ့၊ ရန္ၿငိဳးမဖြဲ႕ခဲ႕ / ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕တဲ့ အဝတ္တန္ဆာေတြကို လွဴဒါန္းခဲ့လို႔ (၁၃) ေရႊအဆင္း အသားအေရရွိၿပီး ထူးကဲလြန္ျမတ္တဲ့ အဝတ္သကၤန္း၊ အခင္းတို႔ကို ရလြယ္ပါတယ္။ ေကာင္းမႈေတြလည္းပဲ မပ်က္မစီး တည္ရွိပါတယ္။
ကြဲကြာေနသူေတြကို ေပါင္းဆံုေစ/ ညီညြတ္ေစခဲ့လို႔ (၁၄) အအိမ္ျဖင့္ ဖုံးလႊမ္းအပ္ေသာ ပုရိသနိမိတ္ ရွိၿပီး စကားကို လိုက္နာတဲ့ တပည့္သာဝကမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။
ပုဂၢိဳလ္ကိုလိုက္၍ ဂုဏ္နဲ႔ေလ်ာ္စြာ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ေပးလွဴခဲ့လို႔ (၁၅) ပေညာင္ပင္ကဲ့သို႔ ဝန္းေသာကိုယ္ ရွိကာ (ပုအိုင့္အိုင့္/ ရွည္ေမ်ာေမ်ာ မဟုတ္ဘဲ လက္ႏွစ္ဘက္ေဘးကို ဆန္႔ထုတ္ထားတဲ့ အက်ယ္ အတိုင္းအတာနဲ႔ လက္ကို အေပၚဆန္႔ထားရင္ ရွိမယ့္ အျမင့္အတိုင္းအတာ ညီမွ်)။ (၁၆) မကိုင္း မညြတ္ (မကုန္း) ရဘဲ လက္ဝါးျပင္ျဖင့္ ပဆစ္ဒူးတို႔ကို သံုးသပ္ႏိုင္ၿပီး သဒၶါသီလစတဲ့ သူေတာ္ဥစၥာမ်ားနဲ႔ ျပည့္စံုပါတယ္။ အျမတ္ဆံုး အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္၊ သဗၺညဳတဉာဏ္ ဆိုတဲ့ ဥစၥာကို ရရွိပါတယ္။
လူအမ်ားရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြါးကို လိုလားခဲ့လို႔ (၁၇) ျခေသၤ့မင္းရဲ႕ ေရွ႕ပိုင္းကိုယ္နဲ႔ တူတဲ့ ကိုယ္ရွိ။ (၁၈) လက္ျပင္ ႏွစ္ခုအၾကား ျပည့္ၿဖိဳးတဲ့ အသားရွိ။ (၁၉) ညီညာလံုးဝန္းတဲ့ လည္တိုင္ရွိၿပီး သဒၶါသီလ စတာေတြကေန မဆုတ္ယုတ္၊ သဗၺညဳတဉာဏ္မွ မဆုတ္ယုတ္ပါဘူး။
သတၱဝါေတြကို မညႇင္းဆဲခဲ့လို႔ (၂၀) အရသာကို ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အလြန္ေကာင္းျမတ္တဲ့ အေၾကာရွိၿပီး အနာေရာဂါ ကင္းပါတယ္။ ဝမ္းမီးနဲ႔ ျပည့္စံုပါတယ္။
ေဒါသနဲ႔ မ်က္လံုးျပဴးၿပီး မၾကည့္ခဲ့၊ မ်က္ေစာင္း မထိုးခဲ့/ ႐ိုးေျဖာင့္စြာ ေမတၱာျဖင့္သာ ၾကည့္ခဲ့လို႔ (၂၁) အလြန္ညိဳေသာ မ်က္လံုးရွိ။ (၂၂) ႏြားငယ္ရဲ႕ မ်က္ေတာင္နဲ႔တူတဲ့ မ်က္ေတာင္ရွိၿပီး သတၱဝါအမ်ားရဲ႕ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳဖူးေျမာ္ျခင္းကို ခံရပါတယ္။
ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔ကို ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ျပဳခဲ့လို႔ (၂၃) သင္းက်စ္ဆင္ထားသကဲ့သို႔ေသာ ဦးေခါင္းရွိၿပီး ဗုဒၶအလိုကိုလိုက္တဲ့၊ အဆံုးအမကို လိုက္နာတဲ့ ေဝေနယ် မ်ားစြာရွိပါတယ္။
မွန္ေသာစကားတစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ ေျပာခဲ့လို႔ ၊ သူမ်ားကို မလွည့္စားခဲ့လို႔ (၂၄) ေမြးညႇင္းတစ္တြင္းမွာ ေမြးညႇင္တစ္ပင္သာရွိ။ (၂၅) မ်က္ေမွာင္ႏွစ္ခုၾကား ျဖဴစင္တဲ့ ဥဏၰလံု ေမြးရွင္ေတာ္ရွိၿပီး သတၱဝါအမ်ားဟာ ဗုဒၶအလိုကိုသာ လိုက္ရပါတယ္။
ဂံုးမတိုက္ခဲ့၊ ညီညြတ္ျခင္းကို အားေပးခဲ့လို႔ (၂၆) ေလးဆယ္ေသာ။ (၂၇) မႀကဲေသာသြားရွိၿပီး သူမ်ား မၿဖိဳခြဲႏိုင္တဲ့/ အဆံုးအမကို ခိုင္ၿမဲစြာ လိုက္နာတဲ့ ပရိသတ္ ရွိပါတယ္။
ၾကမ္းေသာစကားကို မေျပာခဲ့၊ ႏူးည့ံခ်ိဳသာ နားဝင္ခ်ိဳေအာင္ ေျပာခဲ့လို႔ (၂၈) ႀကီးမားရွည္လ်ား ႏူးညံ့တဲ့ လွ်ာေတာ္ ရွိ။ (၂၉) ျဗဟၼာ့အသံႏွင့္ တူတဲ့ အသံရွိၿပီး ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားဟာ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားကို နာယူလက္ခံၾကပါတယ္။
အက်ိဳးမရွိ ၿပိန္ဖ်င္းတဲ့စကားကို မေျပာခဲ့၊ အက်ိဳးရွိတဲ့ စကားကိုသာ ေျပာခဲ့လို႔ (၃၀) ျခေသၤ့ေမးနဲ႔တူေသတဲ့ ေမးရွိၿပီး အတြင္းအပ ရန္သူေတြ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ပါဘူး။
အသက္ေမြးမႈစင္ၾကယ္ခဲ့လို႔ (စဥ္းလဲ ေကာက္က်စ္၊ ေခါင္းပံုျဖတ္ မတရားသျဖင့္ ျဖတ္လမ္းက အသက္မေမြးခဲ့လို႔) (၃၁) ညီညြတ္တဲ့ သြားေတြရွိ။ (၃၂) အလြန္ ျဖဴစင္တဲ့ စြယ္ေတာ္ေလးဆူရွိၿပီး မေကာင္းမႈ ကိေလသာကင္းတဲ့ စင္ၾကယ္တဲ့ အၿခံအရံ ရွိပါတယ္။
အေၾကာင္းအက်ိဳးမ်ားသာ ဆက္စပ္ျဖစ္ ေပၚေနေသာ သံသရာမွာ မွန္ကန္တဲ့ အေၾကာင္း အက်ိဳးကို သိျမင္ဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ္အလိုရွိတဲ့အရာေတြ မရရွိျခင္း (အက်ိဳးခ်ိဳ႕တဲ့ေနျခင္း)ဟာ အေၾကာင္းခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့လို႔ပါပဲ။ အဲဒါကို ဟိုလူ႔ေၾကာင့္ ဒီလူ႔ေၾကာင့္လို႔ အျပစ္တင္မေနဘဲ အဲဒီ ခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ျပည့္စံုေအာင္ ႀကိဳးစားလိုက္မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္အလိုရွိတဲ့ အက်ိဳးေတြ ျပည့္စံုလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ မေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ အေၾကာင္းကိုျပဳရင္ အက်ိဳးက ရမွာေသခ်ာပါတယ္။ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ျခင္း မေမွ်ာ္ျခင္းကေတာ့ ကိုယ္နဲ႔သာ ဆိုင္ပါတယ္။ အခု ေရးခဲ့တာေလးေတြဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးအမွန္ကို ျမင္သိတဲ့ ကမၼႆကတာ သမၼာဒိ႒ိဉာဏ္အတြက္ ရည္ရြယ္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ အေျခခံဉာဏ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဉာဏ္ကို အေျခခံ၊ တစ္ဆင့္ထက္တစ္ဆင့္ျမင့္တဲ့ ဉာဏ္ေတြရေအာင္လုပ္ၿပီး အျမင့္ဆံုး နိဗၺာန္ရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ...။
လကၡီယေတ ဧေတနာတိ လကၡဏံ။
မွတ္သားအပ္လို႔ လကၡဏာ လို႔ေခၚပါတယ္။ လက္မွာပါလို႔ လကၡဏာ။ ေျခမွာပါရင္ ေျခခဏာ အဲဒီလို မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္နားပါပါ၊ အမွတ္အသားကိုသာ လကၡဏာလို႔ ေခၚတာပါ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးမွာ ေယာက်္ားျမတ္တို႔ရဲ႕ လကၡဏာ (မဟာပုရိသလကၡဏာ) ၃၂- ပါး ရွိပါတယ္။ လကၡဏာေတာ္ႀကီး ၃၂- ပါးလို႔ ေခၚပါတယ္။ လကၡဏာေတာ္ငယ္ ၈ဝ- ရွိပါတယ္။ မဟာပုရိသ လကၡဏာနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့သူဟာ လူ႔ဘဝမွာေနရင္ စၾကဝေတးမင္း၊ ရဟန္းျပဳရင္ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္ပါတယ္။
စၾကဝေတးမင္းလကၡဏာပါတိုင္း စၾကဝေတးမင္း ျဖစ္ပါသလား။ (စက္လကၡဏာႏွင့္ ျပည့္စံုေပမယ့္ ေညာင္ရမ္းမင္းသားေလးဟာ စၾကဝေတးမင္း မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။) စၾကဝေတးမင္းက်င့္ဝတ္ကို က်င့္မွသာ စၾကာရတနာ ျဖစ္ေပၚၿပီး စၾကဝေတးမင္း ျဖစ္ပါတယ္။ (စၾကဝေတးမင္း က်င့္ဝတ္ကို ပါထိကဝဂ္ - စကၠဝတၱိသုတ္ ျမန္မာျပန္ - ၅၁ ၌ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါသည္။) ဗုဒၶဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္လည္း ဘုရားျဖစ္ေၾကာင္း က်င့္စဥ္တို႔ကို က်င့္ေတာ္မူၿပီးမွသာ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ လကၡဏာဆိုတာ အတိတ္ကံရဲ႕ အမွတ္အသားမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကံရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳး ျပည့္စံုဖို႔၊ မေကာင္းက်ိဳးမ်ား ေပ်ာက္ပ်က္ဖို႔ကေတာ့ ပစၥဳပၸန္ကံေတြနဲ႔ ျဖည့္တန္ျဖည့္၊ ေဖ်ာက္တန္ေဖ်ာက္ ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ပစၥဳပၸန္ကံ ေျပာင္းရင္ လကၡဏာမ်ားလည္း ေျပာင္းတတ္တဲ့ သေဘာရွိတယ္လို႔ (လက္ဖ၀ါးေပၚက) အမွတ္အသားေတြကို ယံုၾကည္လြန္းသူမ်ား သတိထားမိေစခ်င္ပါတယ္။
လကၡဏာဆိုတာ အေၾကာင္းတရားမဟုတ္ပါဘူး။ ကံသည္သာလွ်င္ အေၾကာင္းတရား ျဖစ္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကံတရားမ်ားကို ဆည္းပူးခဲ့လို႔ လကၡဏာေတြ ေပၚလာၿပီး အဲဒီလကၡဏာရွိတဲ့သူမ်ား ခံစားရတဲ့ အက်ိဳးတရားေတြကို ခံစားရတာပါ။ ေကာင္းက်ိဳးလကၡဏာေတြကို ဗုဒၶရွင္ေတာ္ရဲ႕ မဟာလကၡဏာေတာ္ႀကီးမ်ားနဲ႔ တြဲစပ္ၿပီး သေဘာေလာက္ ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္။
ကုသိုလ္ေကာင္းမႈနဲ႔၊ က်င့္ဝတ္တရားေတြကို ဝတ္မျပတ္ပံုမွန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔ (၁) ေျခဖဝါးေတာ္ ညီညာၿပီး ရန္သူေတြက မပိတ္ပင္ မတားဆီးႏိုင္ပါဘူး။
လူအမ်ားကို ေဘးကင္းေအာင္ တရားႏွင့္အညီ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ လွဴဒါန္းရာမွာ စံုစံုလင္လင္ အၿခံအရံမ်ားနဲ႔ လွဴဒါန္းျခင္းတို႔ကို ျပဳလုပ္ခဲ့လို႔ (၂) ေျခဖဝါးအျပင္မွာ စက္လကၡဏာေတာ္ ျဖစ္ေပၚၿပီး အၿခံအရံ မ်ားပါတယ္။
သူ႔အသက္သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး သတၱဝါေတြကို သနားကာ အစီးအပြား လိုလားေစာင့္ေရွာက္ခဲ့လို႔ (၃) ရွည္ေသာ ဖေနာင့္ရွိ။ (၄) ရွည္ေသာ ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္းရွိ။ (၅) ျဗဟၼာမင္းကဲ့သို႔ ေျဖာင့္မတ္ေသာ ကိုယ္ရွိၿပီး သူတစ္ပါးက မသတ္ျဖတ္ႏိုင္ဘဲ အသက္ရွည္ပါတယ္။
စားေကာင္း ေသာက္ဖြယ္ေတြ လွဴဒါန္းခဲ့လို႔ (၆) လက္ဖမိုး-၂ ခု၊ ေျခဖမိုး-၂ ခု၊ ပခံုး-၂ ခု၊ လည္ကုပ္- ၁ ခု အားျဖင့္ အရပ္(၇)ပါး အသားျပည့္ၿဖိဳးၿပီး မြန္ျမတ္တဲ့ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြ ရရွိပါတယ္။
လူအမ်ားကို သဂၤဟတရားေလးပါးနဲ႔ ခ်ီးေျမႇာက္ခဲ့လို႔ (၇) ႏူးညံ့ေသာ။ (၈) ညီညာေသာ လက္ေျခရွိၿပီး ညီညြတ္ေသာ ပရိသတ္ ရွိပါတယ္။
(ကိုယ့္လက္ေအာက္ငယ္သားေတြ မညီညြတ္ရင္လည္း အလြန္စိတ္ပ်က္စရာေကာင္း ပါတယ္။ သဂၤဟတရားေလးပါးဆိုတာက ေပးသင့္သူကိုေပး၊ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေျပာသင့္သူကို ခ်ိဳခ်ိဳသာသာေျပာ၊ အက်ိဳးေဆာင္ေပးသင့္သူကို အက်ိဳးေဆာင္ေပး၊ ကိုယ္နဲ႔ထပ္တူထားသင့္သူကို ထပ္တူထားျခင္းတို႔ပါပဲ။ ဒါဆို ညီညြတ္ေသာ ပရိသတ္ကို ရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။)
အက်ိဳးရွိတဲ့စကား၊ တရားစကားတို႔ကို ေျပာခဲ့၊ တရားအလွဴကို လွဴခဲ့လို႔ (၉) ျမင့္ေသာ ဖမ်က္ရွိ။ (၁၀) လက်္ာရစ္လည္ကာ အထက္သို႔ ေကာ့တက္ေနတဲ့ ေမြးညႇင္းေတာ္ရွိၿပီး အႀကီးဆံုး၊ အျမတ္ဆံုး၊ အခ်ီးမြမ္းအပ္ဆံုးသူ ျဖစ္ရပါတယ္။
အတတ္ပညာတို႔ကို လြယ္ကူလ်င္ျမန္စြာ တတ္ေျမာက္ေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခဲ့လို႔ (၁၁) ေျပျပစ္ေသာ ျမင္းေခါင္းေတာ္ရွိၿပီး ပစၥည္းပရိကၡရာနဲ႔ ပရိတ္သတ္ေလးပါး လ်င္ျမန္စြာ ရရွိပါတယ္။
ပညာရွိတို႔ထံ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး သိလိုရာကို အဖန္ဖန္ ေမးျမန္းခဲ့လို႔ (၁၂) အသားအေရ ေခ်ာေမြ႕ၿပီး ပညာဉာဏ္ ႀကီးပါတယ္။ ပညာအရာမွာ သာသူမေျပာနဲ႔၊ တူသူေတာင္ မရွိပါဘူး။
ေဒါသမထြက္ခဲ့၊ ေဒါသကို ထင္ရွားမျပခဲ့၊ ရန္ၿငိဳးမဖြဲ႕ခဲ႕ / ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕တဲ့ အဝတ္တန္ဆာေတြကို လွဴဒါန္းခဲ့လို႔ (၁၃) ေရႊအဆင္း အသားအေရရွိၿပီး ထူးကဲလြန္ျမတ္တဲ့ အဝတ္သကၤန္း၊ အခင္းတို႔ကို ရလြယ္ပါတယ္။ ေကာင္းမႈေတြလည္းပဲ မပ်က္မစီး တည္ရွိပါတယ္။
ကြဲကြာေနသူေတြကို ေပါင္းဆံုေစ/ ညီညြတ္ေစခဲ့လို႔ (၁၄) အအိမ္ျဖင့္ ဖုံးလႊမ္းအပ္ေသာ ပုရိသနိမိတ္ ရွိၿပီး စကားကို လိုက္နာတဲ့ တပည့္သာဝကမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။
ပုဂၢိဳလ္ကိုလိုက္၍ ဂုဏ္နဲ႔ေလ်ာ္စြာ ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ေပးလွဴခဲ့လို႔ (၁၅) ပေညာင္ပင္ကဲ့သို႔ ဝန္းေသာကိုယ္ ရွိကာ (ပုအိုင့္အိုင့္/ ရွည္ေမ်ာေမ်ာ မဟုတ္ဘဲ လက္ႏွစ္ဘက္ေဘးကို ဆန္႔ထုတ္ထားတဲ့ အက်ယ္ အတိုင္းအတာနဲ႔ လက္ကို အေပၚဆန္႔ထားရင္ ရွိမယ့္ အျမင့္အတိုင္းအတာ ညီမွ်)။ (၁၆) မကိုင္း မညြတ္ (မကုန္း) ရဘဲ လက္ဝါးျပင္ျဖင့္ ပဆစ္ဒူးတို႔ကို သံုးသပ္ႏိုင္ၿပီး သဒၶါသီလစတဲ့ သူေတာ္ဥစၥာမ်ားနဲ႔ ျပည့္စံုပါတယ္။ အျမတ္ဆံုး အရဟတၱမဂ္ဉာဏ္၊ သဗၺညဳတဉာဏ္ ဆိုတဲ့ ဥစၥာကို ရရွိပါတယ္။
လူအမ်ားရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြါးကို လိုလားခဲ့လို႔ (၁၇) ျခေသၤ့မင္းရဲ႕ ေရွ႕ပိုင္းကိုယ္နဲ႔ တူတဲ့ ကိုယ္ရွိ။ (၁၈) လက္ျပင္ ႏွစ္ခုအၾကား ျပည့္ၿဖိဳးတဲ့ အသားရွိ။ (၁၉) ညီညာလံုးဝန္းတဲ့ လည္တိုင္ရွိၿပီး သဒၶါသီလ စတာေတြကေန မဆုတ္ယုတ္၊ သဗၺညဳတဉာဏ္မွ မဆုတ္ယုတ္ပါဘူး။
သတၱဝါေတြကို မညႇင္းဆဲခဲ့လို႔ (၂၀) အရသာကို ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အလြန္ေကာင္းျမတ္တဲ့ အေၾကာရွိၿပီး အနာေရာဂါ ကင္းပါတယ္။ ဝမ္းမီးနဲ႔ ျပည့္စံုပါတယ္။
ေဒါသနဲ႔ မ်က္လံုးျပဴးၿပီး မၾကည့္ခဲ့၊ မ်က္ေစာင္း မထိုးခဲ့/ ႐ိုးေျဖာင့္စြာ ေမတၱာျဖင့္သာ ၾကည့္ခဲ့လို႔ (၂၁) အလြန္ညိဳေသာ မ်က္လံုးရွိ။ (၂၂) ႏြားငယ္ရဲ႕ မ်က္ေတာင္နဲ႔တူတဲ့ မ်က္ေတာင္ရွိၿပီး သတၱဝါအမ်ားရဲ႕ ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳဖူးေျမာ္ျခင္းကို ခံရပါတယ္။
ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔ကို ေခါင္းေဆာင္ၿပီး ျပဳခဲ့လို႔ (၂၃) သင္းက်စ္ဆင္ထားသကဲ့သို႔ေသာ ဦးေခါင္းရွိၿပီး ဗုဒၶအလိုကိုလိုက္တဲ့၊ အဆံုးအမကို လိုက္နာတဲ့ ေဝေနယ် မ်ားစြာရွိပါတယ္။
မွန္ေသာစကားတစ္မ်ိဳးတည္းကိုသာ ေျပာခဲ့လို႔ ၊ သူမ်ားကို မလွည့္စားခဲ့လို႔ (၂၄) ေမြးညႇင္းတစ္တြင္းမွာ ေမြးညႇင္တစ္ပင္သာရွိ။ (၂၅) မ်က္ေမွာင္ႏွစ္ခုၾကား ျဖဴစင္တဲ့ ဥဏၰလံု ေမြးရွင္ေတာ္ရွိၿပီး သတၱဝါအမ်ားဟာ ဗုဒၶအလိုကိုသာ လိုက္ရပါတယ္။
ဂံုးမတိုက္ခဲ့၊ ညီညြတ္ျခင္းကို အားေပးခဲ့လို႔ (၂၆) ေလးဆယ္ေသာ။ (၂၇) မႀကဲေသာသြားရွိၿပီး သူမ်ား မၿဖိဳခြဲႏိုင္တဲ့/ အဆံုးအမကို ခိုင္ၿမဲစြာ လိုက္နာတဲ့ ပရိသတ္ ရွိပါတယ္။
ၾကမ္းေသာစကားကို မေျပာခဲ့၊ ႏူးည့ံခ်ိဳသာ နားဝင္ခ်ိဳေအာင္ ေျပာခဲ့လို႔ (၂၈) ႀကီးမားရွည္လ်ား ႏူးညံ့တဲ့ လွ်ာေတာ္ ရွိ။ (၂၉) ျဗဟၼာ့အသံႏွင့္ တူတဲ့ အသံရွိၿပီး ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားဟာ ေအာင္ျမင္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ စကားကို နာယူလက္ခံၾကပါတယ္။
အက်ိဳးမရွိ ၿပိန္ဖ်င္းတဲ့စကားကို မေျပာခဲ့၊ အက်ိဳးရွိတဲ့ စကားကိုသာ ေျပာခဲ့လို႔ (၃၀) ျခေသၤ့ေမးနဲ႔တူေသတဲ့ ေမးရွိၿပီး အတြင္းအပ ရန္သူေတြ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ပါဘူး။
အသက္ေမြးမႈစင္ၾကယ္ခဲ့လို႔ (စဥ္းလဲ ေကာက္က်စ္၊ ေခါင္းပံုျဖတ္ မတရားသျဖင့္ ျဖတ္လမ္းက အသက္မေမြးခဲ့လို႔) (၃၁) ညီညြတ္တဲ့ သြားေတြရွိ။ (၃၂) အလြန္ ျဖဴစင္တဲ့ စြယ္ေတာ္ေလးဆူရွိၿပီး မေကာင္းမႈ ကိေလသာကင္းတဲ့ စင္ၾကယ္တဲ့ အၿခံအရံ ရွိပါတယ္။
အေၾကာင္းအက်ိဳးမ်ားသာ ဆက္စပ္ျဖစ္ ေပၚေနေသာ သံသရာမွာ မွန္ကန္တဲ့ အေၾကာင္း အက်ိဳးကို သိျမင္ဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ္အလိုရွိတဲ့အရာေတြ မရရွိျခင္း (အက်ိဳးခ်ိဳ႕တဲ့ေနျခင္း)ဟာ အေၾကာင္းခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့လို႔ပါပဲ။ အဲဒါကို ဟိုလူ႔ေၾကာင့္ ဒီလူ႔ေၾကာင့္လို႔ အျပစ္တင္မေနဘဲ အဲဒီ ခ်ိဳ႕တဲ့ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ျပည့္စံုေအာင္ ႀကိဳးစားလိုက္မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္အလိုရွိတဲ့ အက်ိဳးေတြ ျပည့္စံုလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ မေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ အေၾကာင္းကိုျပဳရင္ အက်ိဳးက ရမွာေသခ်ာပါတယ္။ အက်ိဳးကို ေမွ်ာ္ျခင္း မေမွ်ာ္ျခင္းကေတာ့ ကိုယ္နဲ႔သာ ဆိုင္ပါတယ္။ အခု ေရးခဲ့တာေလးေတြဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးအမွန္ကို ျမင္သိတဲ့ ကမၼႆကတာ သမၼာဒိ႒ိဉာဏ္အတြက္ ရည္ရြယ္ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ အေျခခံဉာဏ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဉာဏ္ကို အေျခခံ၊ တစ္ဆင့္ထက္တစ္ဆင့္ျမင့္တဲ့ ဉာဏ္ေတြရေအာင္လုပ္ၿပီး အျမင့္ဆံုး နိဗၺာန္ရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာပါ...။
0 comments: