More is the treasure of the Law than gems;
Sweeter than comb its sweetness: its delights
Delightful past compare. Thereby to live
Hear the Five Rules aright:
Kill not-for pity’s sake and lest you slay
The meanest thing upon its upward way.
Give freely and receive, but take from none
By greed, or force, or fraud, what is his own.
Bear not false witness, slander not, nor lie;
Truth is the speech of inward purity.
Shun drugs and drinks which work the wit abuse;
Clear minds, clean bodies, need no Soma juice.
Touch not thy neighbour’s wife, neither commit
Sins of the flesh unlawful and unfit.
Sir Edwin Arnold
(The Light of Asia)
Delightful past compare. Thereby to live
Hear the Five Rules aright:
Kill not-for pity’s sake and lest you slay
The meanest thing upon its upward way.
Give freely and receive, but take from none
By greed, or force, or fraud, what is his own.
Bear not false witness, slander not, nor lie;
Truth is the speech of inward purity.
Shun drugs and drinks which work the wit abuse;
Clear minds, clean bodies, need no Soma juice.
Touch not thy neighbour’s wife, neither commit
Sins of the flesh unlawful and unfit.
Sir Edwin Arnold
(The Light of Asia)
ကမၻာေလာကၾကီးတစ္ခုလံုးမွာ ငါးပါးသီလဟာ အဓိကအေရးအၾကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာသူ ကမၻာသားအားလံုး ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ ကမၻာေစာင့္တရား ငါးပါးျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႔ကို လူရယ္လို႔ သတ္မွတ္ေပးတာ ငါးပါးသီလပါ။ ငါးပါးသီလမွ မရွိရင္ လူဆိုတာ တိရစၧာန္ေတြနဲ႔ အတူတူပဲ ျဖစ္သြားမွာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ငါးပါးသီလကို "လူ႔သိကၡာ" လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ လူရယ္လို႔ ျဖစ္လာတာနဲ႔ ငါးပါးသီလဆိုတာလည္း လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲကို အလိုလို ေရာက္ရွိလာၿပီးသားပါ။ ဘုရားရွင္ကို အာရံုျပဳၿပီးေတာ့ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သံဃာေတာ္ေတြ (သို႔မဟုတ္) ပုဂၢိဳလ္တစ္စံုတစ္ေယာက္ထံမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ "အဟံ ဘေႏၱ တိသရေဏန သဟ ပဥၥသီလံ သမာဓိယာမိ" စသျဖင့္ စိတ္က၊ ႏႈတ္က ရြတ္ဆိုခံယူေဆာက္တည္မွသာ လူ႔သႏၱာန္မွာ ငါးပါးသီလ ၀င္ေရာက္ကိန္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ့လို ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးထံမွာ ခံယူေဆာက္တည္သည္ပဲျဖစ္ေစ၊ မခံယူ မေဆာက္တည္သည္ပဲျဖစ္ေစ ငါးပါးသီလကေတာ့ လူျဖစ္လာတာနဲ႔ အလိုလို ၀င္ေရာက္တည္ရွိႏွင့္ၿပီးသား ျဖစ္ပါတယ္။
အသက္(၂၀)ျပည့္ၿပီးတဲ့ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးကို ရဟန္းခံေပးတဲ့အခါ ရဟန္းျဖစ္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ (၂၂၇)သြယ္ေသာ ရဟန္းသိကၡာေတြဟာ အဲဒီ့ရဟန္းရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို အလိုလို ၀င္ေရာက္သြားသလို ငါးပါးသီလဆိုတာလည္း လူျဖစ္လာတာနဲ႔ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲကို အလိုလို ၀င္ေရာက္လာေတာ့တာပါ။ ရဟန္းျဖစ္လာသူဟာ ရဟန္းသိကၡာေတြကို သိလ်က္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မသိလို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ပါးပါးကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္မိရင္ အဲဒီ့သိကၡာပုဒ္အတြက္ ရဟန္းသိကၡာ ျပဳတ္က်သြားသလို လူျဖစ္လာသူတိုင္းအဖို႔လည္း ငါးပါးသီလကို သိလ်က္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မသိလို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ပါး၊ ႏွစ္ပါး၊ သံုးပါး၊ ေလးပါး က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္မိရင္ အဲဒီ့ေဖာက္ဖ်က္မႈအတြက္ ဆိုင္ရာသိကၡာ က်ပါတယ္။ ငါးပါးစလံုးကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္မိလိုက္ရင္ေတာ့ လူသိကၡာ လံုး၀ ျပဳတ္က်သြားေတာ့တာပါ။ လူလို႔ မေခၚထိုက္ေတာ့ပါဘူး။
လူတစ္ေယာက္ဟာ အခြင့္မသာတဲ့အတြက္ ဒါနကို တစ္ႏွစ္မလုပ္မိလို႔လည္း လူသိကၡာ ျပဳတ္က်မသြားပါဘူး။ ရွစ္ပါး၊ ကိုးပါး၊ ဆယ္ပါး စတဲ့ ဥပုသ္သီလေတြ၊ သမထဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာေတြ ဆယ္ႏွစ္မေစာင့္မိ၊ မလုပ္မိလို႔လည္း လူသိကၡာ ျပဳတ္က်မသြားပါဘူး။ ငါးပါးသီလကိုေတာ့ ဆယ္ႏွစ္ကို မဆိုုထားပါနဲ႔။ တစ္လမလံုရင္ တစ္လ၊ တစ္ရက္မလံုရင္ တစ္ရက္၊ အယုတ္ဆံုး တစ္စကၠန္႔ မလံုျခံဳရင္ေတာင္ တစ္စကၠန္႔ လူသိကၡာ ျပဳတ္က်သြားပါတယ္။ ဥပမာဆိုရရင္ တစ္ေန႔ (၂၄)နာရီရွိတဲ့အထဲမွာ (၆)နာရီ မူးယစ္ေသာက္စားေနရင္ (၆)နာရီ သိကၡာက်ပါတယ္။ ယုတ္စြအဆံုး တစ္စကၠန္႔ အရက္မူးေနရင္ တစ္စကၠန္႔ သိကၡာက်သြားပါတယ္။
ငါးပါးသီလကိုသာ ျဖဳတ္ထားလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဥပုသ္ေစာင့္သံုးဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ (၂၂၇)သြယ္ေသာ ရဟန္းသိကၡာပုဒ္ေတြကို ေစာင့္သံုးဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သီလမွန္သမွ်ထဲမွာ ငါးပါးသီလဟာ အေျခခံအုတ္ျမစ္ၾကီးလို တည္ရွိေနတာပါ။ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသာလွ်င္ ငါးပါးသီလကို လြန္က်ဴးမိၿပီး လူသိကၡာ ျပဳတ္က်ရတာပါ။ ေသာတာပန္အစ ဘုရား၊ ရဟႏၱာအဆံုး အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ သိကၡာရွိတဲ့လူ အစစ္ေတြပါ။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ငါးပါးသီလကို မလြန္က်ဴးၾကပါဘူး။ လြန္က်ဴးရင္လည္း ဘုရား၊ ရဟႏၱာ အရိယာပုဂၢိဳလ္ေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ (ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ အရက္ေသာက္ႏိုင္ေသးတယ္ဆိုတဲ့ အယူကို သတိထားၾကေစခ်င္ပါတယ္။ သီလစင္ၾကယ္မွ စိတ္စင္ၾကယ္ပါမယ္။ စိတ္စင္ၾကယ္ပါမွ အယူစင္ၾကယ္ၿပီး ဘာ၀နာလမ္းကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ေလွ်ာက္ႏိုင္ပါမယ္။ အဲဒီ့လို ေလွ်ာက္ႏိုင္ပါမွလည္း အရိယာစခန္းကို ေရာက္တာပါ။ ရတနာသံုးပါးအေပၚမွာ အသက္နဲ႔လဲ ဆည္းကပ္ၿပီးျဖစ္တဲ့ ေသာတာပန္လိုမ်ိဳး ပုဂၢိဳလ္က ဗုဒၶဘာသာမွာ အေျခခံအဆင့္သာျဖစ္တဲ့ ဒီသိကၡာပုဒ္ကို ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ မခ်ိဴးေဖာက္ေတာ့ပါဘူး။)
ငါးပါးသီလဆိုတာ ခါး၀တ္ပုဆိုးလိုပါပဲ။ လူေတြမွာ ခါး၀တ္ပုဆိုး အၿမဲတမ္း ဖံုးလႊမ္းထားမွပဲ တင့္တယ္ပါတယ္။ အ၀တ္ဗလာျဖစ္ေနရင္ ဘယ္လိုမွ မတင့္တယ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုပါပဲ။ ငါးပါးသီလဟာလည္း လူမွာ အၿမဲတည္ရွိေနမွပဲ တင့္တယ္ပါတယ္။ လြန္က်ဴးေဖာက္ဖ်က္မိရင္ ေဖာက္ဖ်က္မိသမွ် အခ်ိန္တိုင္းမွာ တင့္တယ္ျခင္း ကင္းေနမွာပါ။ ငါးပါးသီလဟာ ဦးေခါင္းနဲ႔လည္း တူပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာ လက္၊ ေျခစတဲ့ အဂၤါအစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းျပတ္ပိုင္းသြားရံုနဲ႔ အသက္မေသႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဦးေခါင္းျပတ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ေသရေတာ့မွာပါ။ ကမၻာေလာကၾကီးတစ္ခုလံုးမွာ ငါးပါးသီလဟာ ဒီေလာက္ထိ အေရးၾကီးပါတယ္။
အဲဒီ့ ငါးပါးသီလဟာ လူတိုင္းရဲ႕သႏၱာန္မွာ အသီးသီး တည္ရွိေနၾကတာပါ။ အဲဒီ့လို တည္ရွိရာမွာ အႏၶဗာလ ပုထုဇဥ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလထက္ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ သမထဘာ၀နာ ပြါးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ ၀ိပႆနာဘာ၀နာ ပြါးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ ၀ိပႆနာ ဥာဏ္စဥ္ေတြေပၚေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ မဂ္ဥာဏ္၊ ဖိုလ္ဥာဏ္ ေပၚေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ ဖလသမာပတ္ ၀င္စားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ နိေရာဓသမာပတ္ ၀င္စားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက အဆင့္ဆင့္ သာလြန္မြန္ျမတ္ၾကပါတယ္။
လူတိုင္း လူတိုင္း သိကၡာရွိသူမ်ားသာ ျဖစ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါးပါးသီလကိုေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္မ်ား လံုေအာင္ ေစာင့္ထိန္းမိၾကပါသလဲ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႔ ဥဏၰလံုေမြးရွင္ေတာ္ဟာ (ဗ်ာဒိတ္ခံၿပီးသည္မွေနာက္) မမွန္ေသာစကားကို ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာဖူးလို႔ လက်္ာရစ္ေခြေနတာပါ။ ဆြဲဆန္႔ရင္ ၂-ေတာင္ေလာက္ရွည္တဲ့ အဲဒီေမြးရွင္ေတာ္ရဲ႔အက်ိဳးကဘာလဲဆိုေတာ့ အာဏာစက္ ထက္ျခင္းပါ။ မိမိေျပာစကားကို ဘယ္သူမွ မပယ္ရွားႏိုင္ပါဘူး။ ဇာတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဘုရားေလာင္းဟာ ပုထုဇဥ္အျဖစ္ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာမွာ ပါဏတိပါတလည္း က်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူခိုးလည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကာေမသုမိစၧာစာရကံလည္း က်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အရက္သမားလည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးတာပါပဲ။ အဲ... မုသာဝါဒကံကိုေတာ့ ဘယ္ဘဝမွာမွ မက်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါဘူး။ ပုထုဇဥ္ေတြ အက်ိဳးလြယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ သီလကို ပိုင္ပိုင္ၾကီး ေဆာက္တည္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ မိမိတို႔ကေတာ့ ဗုဒၶရဲ႔ တပည့္သားေတြ ျဖစ္ေနတာေတာင္မွ "မုသားမပါ လကၤာမေခ်ာ" ဆိုတဲ့ စကားကို တြင္တြင္ၾကီး အသံုးျပဳရဲၾကပါတယ္။ အၿမဲတမ္း အမွန္တရားကိုခ်ည္းသာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အလြန္ကေမာက္ကမျဖစ္ ဒုကၡပတ္လည္၀ိုင္းရေၾကာင္းကိုလည္း စကားနဲ႔တစ္မ်ိဳး စာနဲ႔တစ္ဖံု တင္ျပရယ္ပြဲဖြဲ႔ၾကပါတယ္။ အမွန္က ငါးပါးသီလကိုသာ လံုေအာင္ေစာင့္ထိန္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ လိုတရဆိုတဲ့ စကားထက္ေတာင္မွ သာလြန္ျပည့္စံုခ်မ္းသာၾကရတာပါ။ မိမိကမွ သီလကို တကယ္ေစာင့္ရင္ သီလကလည္း မိမိကို ေသခ်ာေပါက္ ျပန္ေစာင့္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြမ်ားလည္း ဒီေလာက္ အေရးၾကီးလွတဲ့ ငါးပါးသီလကို အခ်ိန္တိုင္း လံုမိၾကပါရဲ႔လား။ တစ္စကၠန္႔ မလံုတိုင္း တစ္စကၠန္႔စာ လူသိကၡာ က်သြားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သိကၡာရွိတဲ့လူအစစ္ ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ငါးပါးသီလကိုသာ မက်ိဳး၊ မေပါက္၊ မေျပာက္၊ မက်ားေအာင္ ေစာင့္ထိန္းပါလို႔ပဲ မွာၾကားခ်င္ပါတယ္။
အသက္(၂၀)ျပည့္ၿပီးတဲ့ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးကို ရဟန္းခံေပးတဲ့အခါ ရဟန္းျဖစ္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ (၂၂၇)သြယ္ေသာ ရဟန္းသိကၡာေတြဟာ အဲဒီ့ရဟန္းရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို အလိုလို ၀င္ေရာက္သြားသလို ငါးပါးသီလဆိုတာလည္း လူျဖစ္လာတာနဲ႔ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲကို အလိုလို ၀င္ေရာက္လာေတာ့တာပါ။ ရဟန္းျဖစ္လာသူဟာ ရဟန္းသိကၡာေတြကို သိလ်က္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မသိလို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ပါးပါးကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္မိရင္ အဲဒီ့သိကၡာပုဒ္အတြက္ ရဟန္းသိကၡာ ျပဳတ္က်သြားသလို လူျဖစ္လာသူတိုင္းအဖို႔လည္း ငါးပါးသီလကို သိလ်က္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မသိလို႔ဘဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ပါး၊ ႏွစ္ပါး၊ သံုးပါး၊ ေလးပါး က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္မိရင္ အဲဒီ့ေဖာက္ဖ်က္မႈအတြက္ ဆိုင္ရာသိကၡာ က်ပါတယ္။ ငါးပါးစလံုးကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္မိလိုက္ရင္ေတာ့ လူသိကၡာ လံုး၀ ျပဳတ္က်သြားေတာ့တာပါ။ လူလို႔ မေခၚထိုက္ေတာ့ပါဘူး။
လူတစ္ေယာက္ဟာ အခြင့္မသာတဲ့အတြက္ ဒါနကို တစ္ႏွစ္မလုပ္မိလို႔လည္း လူသိကၡာ ျပဳတ္က်မသြားပါဘူး။ ရွစ္ပါး၊ ကိုးပါး၊ ဆယ္ပါး စတဲ့ ဥပုသ္သီလေတြ၊ သမထဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာဘာ၀နာေတြ ဆယ္ႏွစ္မေစာင့္မိ၊ မလုပ္မိလို႔လည္း လူသိကၡာ ျပဳတ္က်မသြားပါဘူး။ ငါးပါးသီလကိုေတာ့ ဆယ္ႏွစ္ကို မဆိုုထားပါနဲ႔။ တစ္လမလံုရင္ တစ္လ၊ တစ္ရက္မလံုရင္ တစ္ရက္၊ အယုတ္ဆံုး တစ္စကၠန္႔ မလံုျခံဳရင္ေတာင္ တစ္စကၠန္႔ လူသိကၡာ ျပဳတ္က်သြားပါတယ္။ ဥပမာဆိုရရင္ တစ္ေန႔ (၂၄)နာရီရွိတဲ့အထဲမွာ (၆)နာရီ မူးယစ္ေသာက္စားေနရင္ (၆)နာရီ သိကၡာက်ပါတယ္။ ယုတ္စြအဆံုး တစ္စကၠန္႔ အရက္မူးေနရင္ တစ္စကၠန္႔ သိကၡာက်သြားပါတယ္။
ငါးပါးသီလကိုသာ ျဖဳတ္ထားလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဥပုသ္ေစာင့္သံုးဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ (၂၂၇)သြယ္ေသာ ရဟန္းသိကၡာပုဒ္ေတြကို ေစာင့္သံုးဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ သီလမွန္သမွ်ထဲမွာ ငါးပါးသီလဟာ အေျခခံအုတ္ျမစ္ၾကီးလို တည္ရွိေနတာပါ။ ပုထုဇဥ္ပုဂၢိဳလ္မ်ားသာလွ်င္ ငါးပါးသီလကို လြန္က်ဴးမိၿပီး လူသိကၡာ ျပဳတ္က်ရတာပါ။ ေသာတာပန္အစ ဘုရား၊ ရဟႏၱာအဆံုး အရိယာပုဂၢိဳလ္မ်ားဟာ သိကၡာရွိတဲ့လူ အစစ္ေတြပါ။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ငါးပါးသီလကို မလြန္က်ဴးၾကပါဘူး။ လြန္က်ဴးရင္လည္း ဘုရား၊ ရဟႏၱာ အရိယာပုဂၢိဳလ္ေတြ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ (ေသာတာပန္ပုဂၢိဳလ္ အရက္ေသာက္ႏိုင္ေသးတယ္ဆိုတဲ့ အယူကို သတိထားၾကေစခ်င္ပါတယ္။ သီလစင္ၾကယ္မွ စိတ္စင္ၾကယ္ပါမယ္။ စိတ္စင္ၾကယ္ပါမွ အယူစင္ၾကယ္ၿပီး ဘာ၀နာလမ္းကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ေလွ်ာက္ႏိုင္ပါမယ္။ အဲဒီ့လို ေလွ်ာက္ႏိုင္ပါမွလည္း အရိယာစခန္းကို ေရာက္တာပါ။ ရတနာသံုးပါးအေပၚမွာ အသက္နဲ႔လဲ ဆည္းကပ္ၿပီးျဖစ္တဲ့ ေသာတာပန္လိုမ်ိဳး ပုဂၢိဳလ္က ဗုဒၶဘာသာမွာ အေျခခံအဆင့္သာျဖစ္တဲ့ ဒီသိကၡာပုဒ္ကို ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္မွ မခ်ိဴးေဖာက္ေတာ့ပါဘူး။)
ငါးပါးသီလဆိုတာ ခါး၀တ္ပုဆိုးလိုပါပဲ။ လူေတြမွာ ခါး၀တ္ပုဆိုး အၿမဲတမ္း ဖံုးလႊမ္းထားမွပဲ တင့္တယ္ပါတယ္။ အ၀တ္ဗလာျဖစ္ေနရင္ ဘယ္လိုမွ မတင့္တယ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုပါပဲ။ ငါးပါးသီလဟာလည္း လူမွာ အၿမဲတည္ရွိေနမွပဲ တင့္တယ္ပါတယ္။ လြန္က်ဴးေဖာက္ဖ်က္မိရင္ ေဖာက္ဖ်က္မိသမွ် အခ်ိန္တိုင္းမွာ တင့္တယ္ျခင္း ကင္းေနမွာပါ။ ငါးပါးသီလဟာ ဦးေခါင္းနဲ႔လည္း တူပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာ လက္၊ ေျခစတဲ့ အဂၤါအစိတ္အပိုင္း တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းျပတ္ပိုင္းသြားရံုနဲ႔ အသက္မေသႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဦးေခါင္းျပတ္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေသခ်ာေပါက္ ေသရေတာ့မွာပါ။ ကမၻာေလာကၾကီးတစ္ခုလံုးမွာ ငါးပါးသီလဟာ ဒီေလာက္ထိ အေရးၾကီးပါတယ္။
အဲဒီ့ ငါးပါးသီလဟာ လူတိုင္းရဲ႕သႏၱာန္မွာ အသီးသီး တည္ရွိေနၾကတာပါ။ အဲဒီ့လို တည္ရွိရာမွာ အႏၶဗာလ ပုထုဇဥ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလထက္ ကလ်ာဏပုထုဇဥ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ သမထဘာ၀နာ ပြါးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ ၀ိပႆနာဘာ၀နာ ပြါးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ ၀ိပႆနာ ဥာဏ္စဥ္ေတြေပၚေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ မဂ္ဥာဏ္၊ ဖိုလ္ဥာဏ္ ေပၚေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ ဖလသမာပတ္ ၀င္စားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက၊ အဲဒီ့ထက္ နိေရာဓသမာပတ္ ၀င္စားေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ ငါးပါးသီလက အဆင့္ဆင့္ သာလြန္မြန္ျမတ္ၾကပါတယ္။
လူတိုင္း လူတိုင္း သိကၡာရွိသူမ်ားသာ ျဖစ္ခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငါးပါးသီလကိုေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေလာက္မ်ား လံုေအာင္ ေစာင့္ထိန္းမိၾကပါသလဲ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႔ ဥဏၰလံုေမြးရွင္ေတာ္ဟာ (ဗ်ာဒိတ္ခံၿပီးသည္မွေနာက္) မမွန္ေသာစကားကို ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာဖူးလို႔ လက်္ာရစ္ေခြေနတာပါ။ ဆြဲဆန္႔ရင္ ၂-ေတာင္ေလာက္ရွည္တဲ့ အဲဒီေမြးရွင္ေတာ္ရဲ႔အက်ိဳးကဘာလဲဆိုေတာ့ အာဏာစက္ ထက္ျခင္းပါ။ မိမိေျပာစကားကို ဘယ္သူမွ မပယ္ရွားႏိုင္ပါဘူး။ ဇာတ္ေတာ္ေတြထဲမွာ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဘုရားေလာင္းဟာ ပုထုဇဥ္အျဖစ္ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာမွာ ပါဏတိပါတလည္း က်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူခိုးလည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ကာေမသုမိစၧာစာရကံလည္း က်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ အရက္သမားလည္း ျဖစ္ခဲ့ဖူးတာပါပဲ။ အဲ... မုသာဝါဒကံကိုေတာ့ ဘယ္ဘဝမွာမွ မက်ဴးလြန္ခဲ့ဖူးပါဘူး။ ပုထုဇဥ္ေတြ အက်ိဳးလြယ္ဆံုးျဖစ္တဲ့ သီလကို ပိုင္ပိုင္ၾကီး ေဆာက္တည္ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ မိမိတို႔ကေတာ့ ဗုဒၶရဲ႔ တပည့္သားေတြ ျဖစ္ေနတာေတာင္မွ "မုသားမပါ လကၤာမေခ်ာ" ဆိုတဲ့ စကားကို တြင္တြင္ၾကီး အသံုးျပဳရဲၾကပါတယ္။ အၿမဲတမ္း အမွန္တရားကိုခ်ည္းသာ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ပတ္၀န္းက်င္မွာ အလြန္ကေမာက္ကမျဖစ္ ဒုကၡပတ္လည္၀ိုင္းရေၾကာင္းကိုလည္း စကားနဲ႔တစ္မ်ိဳး စာနဲ႔တစ္ဖံု တင္ျပရယ္ပြဲဖြဲ႔ၾကပါတယ္။ အမွန္က ငါးပါးသီလကိုသာ လံုေအာင္ေစာင့္ထိန္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ လိုတရဆိုတဲ့ စကားထက္ေတာင္မွ သာလြန္ျပည့္စံုခ်မ္းသာၾကရတာပါ။ မိမိကမွ သီလကို တကယ္ေစာင့္ရင္ သီလကလည္း မိမိကို ေသခ်ာေပါက္ ျပန္ေစာင့္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြမ်ားလည္း ဒီေလာက္ အေရးၾကီးလွတဲ့ ငါးပါးသီလကို အခ်ိန္တိုင္း လံုမိၾကပါရဲ႔လား။ တစ္စကၠန္႔ မလံုတိုင္း တစ္စကၠန္႔စာ လူသိကၡာ က်သြားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ သိကၡာရွိတဲ့လူအစစ္ ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ငါးပါးသီလကိုသာ မက်ိဳး၊ မေပါက္၊ မေျပာက္၊ မက်ားေအာင္ ေစာင့္ထိန္းပါလို႔ပဲ မွာၾကားခ်င္ပါတယ္။
2 comments:
တစ္ခါတစ္ေလေတာ႔လည္း မႈသား မေျပာမျဖစ္ေျပာလိုက္ရတာေလးေတြ ရိွပါတယ္ဘုရား...။ မုသားနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး သူတပါးကိုလဲ ထိခိုက္နစ္နာျခင္း မရိွရင္ေရာ အပစ္ျဖစ္ႏုိင္ပါသလား။
ဘုန္းဘုန္းမဂၤလာပါ.. ဖိုးသား ဘုန္းဘုန္းရဲ႕ ဒီပို႔စ္ေလးကို လာကူးတာပါဘုရား၊ ေမးလ္နဲ႔ ျဖန္႔ခ်င္လို႔ပါ.. အဲဒါ ဒီ ကိုကို ရဲ႕ အေမးေလးကို ေတြ႔ေတာ့ ဖိုးသားဖတ္ဖူးတဲ့ မဂၤလာသတင္းစဥ္ (http://mawluu.blogspot.com/2009/07/blog-post_7717.html)ဘေလာ့မွာ မုသာ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သတ္တာေလး တင္ထားေလးကို ကူးယူေဖာ္ျပ လိုက္ပါတယ္ ဘုန္းဘုန္း။ ဘုန္းဘုန္းကို မေလးမစားလုပ္သလို ျဖစ္သြားရင္ ေတာင္းပန္ပါရေစ။
ဘာသာေရး ျပႆနာ ( ၇၄ )
( ဘဒၵႏၲတိေလာကသာရ ေျဖသည္ )
( ေမး ) ( မုသာ၀ါဒ ႏွင္ ့သမၹပၸလာပ )
အရွင္ဘုရား၊
၁။ မုသာ၀ါဒႏွင့္ပတ္သက္၍ သူတပါးအက်ိဳး မပ်က္စီးလွ်င္ ကံမေျမာက္ဟု သိရပါသည္။
ဥပမာ-မိတ္ေဆြတဦးက တပည့္ေတာ္၏ အသက္ကိုေမးရာတြင္ ရွိရင္းအသက္ထက္ တႏွစ္ေလွ်ာ့ေျပာျခင္း စေသာကိစၥမ်ား၌ မုသာ၀ါဒ ေျမာက္-မေျမာက္ သိလိုပါသည္။
၂။ သမၹပၸလာ၀ါစာကို တိတိက်က် သိခ်င္ပါသည္။ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ အလႅာပသလႅာပ စကားေျပာျခင္း၊ မိမိအေတြ႔အၾကံဳကို ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ ေျပာျခင္းတို႔သည္သမၹပၸလာပ ၀ါစာ ေျမာက္-မေျမာက္ သိလိုပါသည္၊ ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။
( ေမာင္ေ၀ဟန္-ေခတၱ စင္ကာပူ )
( ေျဖ )
၁။ မုသာ၀ါဒႏွင့္စပ္၍ သူတပါးအက်ဳိး မပ်က္စီးလွ်င္ ကံမေျမာက္သည္ မဟုတ္။ ေျပာဆိုရာ၌-
(၁) မဟုတ္မမွန္ေသာ ၀တၳဳလည္းျဖစ္ေစ
(၂) ခၽြတ္ယြင္းေစလိုေသာစိတ္ ရွိသည္လည္းျဖစ္ေစ
(၃( ထိုစိတ္ထားျဖင့္ ေျပာဆိုသည္လည္းျဖစ္ေစ
(၄) နားေထာင္သူက နားလည္သည္လည္းျဖစ္ေစ
ဤအဂၤါေလးပါး စံုညီလွ်င္ ကံေျမာက္သည္။
အက်ိဳးမပ်က္စီးက အျပစ္ေပါ့၍, အက်ိဳးပ်က္စီးက အျပစ္ႀကီးသည္။
မုသာ၀ါဒကို ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္မွ အျခား ၄-ပါးကို လံုျခံဳႏိုင္သည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာ အေလာင္းေတာ္သည္ အျခား ၄-ပါးေသာ ကံထက္ မုသာ၀ါဒကို လံုျခံဳေစခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ငါးပါးသီလတြင္ မုသာ၀ါဒသည္ အေရးအႀကီးဆံုးျဖစ္သည္။
ကုသိုလ္တရားတို႔တြင္ သစၥာ-မွန္ကန္ျခင္းသည္ အက်ိဳးအႀကီးဆံုး ျဖစ္သကဲ့သို႔ အကုသိုလ္တရားတို႔တြင္ မုသာ၀ါဒသည္ အျပစ္အႀကီးဆံုး ျဖစ္ေၾကာင္း ဘုရားေဟာေတာ္မူသည္။
၂။ သမၹပၸလာပ၀ါစာ ဟူသည္ မိတ္ေဆြတို႔ႏွင့္ ရိုးရိုး အလႅာပသလႅာပ ေျပာဆိုျခင္း အေတြ႔အၾကံဳကို အမွန္အတိုင္း ေျပာဆိုျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္။
အႏွစ္အသားမဖက္ အနက္အဓိပၸါယ္ ကင္း၊ ျပိန္ဖ်င္း၊ မမွန္ကန္၊ ဒ႑ာရီ၀တၳဳမ်ိဳးျဖစ္သည္။
ဥပမာ-ေရႊယုန္ ႏွင့္ ေရႊက်ား သက္ငယ္ရိတ္သြား၊ ဒြန္းစ႑ားႏွင့္ မင္းသမီး ညားပံု စသည့္ အခ်ိန္ကုန္ အက်ိဳးမရွိ၊ ပ်င္းရိ အိပ္ခ်င္ေျပရံုေလာက္ပင္ အက်ိဳးထင္သည့္ ပံုျပင္စကားမ်ိဳး ေျပာဆိုျခင္းကို ဆိုလိုပါသည္။
စကားကို တန္ဆာဆင္၍ ဥပမာတင္ ေျပာဆိုမႈမ်ိဳးကား သမၹပၸလာပ မဟုတ္ေပ။
ေလးစားရိုေသစြာ ဦးတင္လ်က္
ဖိုးသား